Sự kiện Halving Bitcoin và những điều bạn chưa biết

Sự kiện ‘Halving’ Bitcoin gần đây nhất đã diễn ra vào ngày 11 tháng 5 năm 2020, và halving Bitcoin tiếp theo có thể diễn ra vào tháng 4 năm 2024. Nhưng ‘Halving’ là gì, nó ảnh hưởng như thế nào đến giá cả và có ý nghĩa gì đối với người đào Bitcoin và triển vọng lâu dài của tiền điện tử?

Halving Bitcoin, còn được biết đến với cái tên “giảm phần nửa”, đây là cái tên của một trong những sự kiện được chờ đợi nhất trong lịch sử Bitcoin.

Vào tháng 5 năm 2020, số lượng Bitcoin (BTC) mới được phát hành vào mỗi 10 phút sẽ giảm đi một nửa từ 12.5 xuống còn 6.25, và đây cũng chính là số lượng Bitcoin giành cho các thợ đào khi khai thác thành công. Đó là một cột mốc dễ dàng nhìn thấy, vì nó thường xảy ra khi số khôi mới đạt 210.000 khối (khoảng mỗi bốn năm một lần) và sự kiên Halving đã từng xảy ra hai lần trước năm 2020.

Việc số lượng Bitcoin mới đi vào lưu thông giảm đi, nhưng xét về mặt lý thuyết nhu cầu có thể tăng lên, điều này có thể tác động đến giá của Bitcoin tăng cao. Vì vậy, sự kiện này đã gây ra sự tranh luận sôi nổi về dự đoán giá Bitcoin và thị trường sẽ phản ứng như thế nào khi sự kiện này diễn ra.

“Theo lý thuyết thì sẽ có ít Bitcoin mới được tạo ra  và có sẵn để cho các nhà đầu tư mua, chính vì thế các nhà khai thác Bitcoin có ít tài sản để bán ra bên ngoài”. Michael Dubrovsky là một trong những người sáng lập của PoWx, một tổ chức nghiên cứu tiền điện tử.

Nhưng sự suy giảm định kỳ trong tỷ lệ khai thác của Bitcoin có ý nghĩa sâu sắc hơn so với bất kỳ biến động giá cả gần nhất nào đối với hoạt động của đồng tiền này. Phần thưởng khối là một thành phần quan trọng của Bitcoin, một phần đảm bảo cho sự an toàn của hệ thống không có sự lãnh đạo nào đối với Bitcoin. Khi các phần thưởng giảm xuống gần như không còn vào các thập kỷ tiếp theo, điều này có thể gây nên sự không ổn định trong các động lực kinh tế đang nằm dưới sự bảo vệ của Bitcoin.

Đối với những người cố gắng hiểu được chủ đề phức tạp này, dưới đây là mọi thứ bạn cần biết để am hiểu hơn về Bitcoin.

Giảm phần nửa Bitcoin là gì?

Các Bitcoin mới thường được phát hành vào lưu thông dưới dạng phần thưởng khối, do sự nỗ lực của các “nhà khai thác Bitcoin”, họ sử dụng những thiết bị điện tử đắt tiền để khai thác chúng.

Thông thường mỗi bốn năm, tổng số Bitcoin mà các nhà khai thác có thể kiếm được sẽ giảm phân nửa sau khi sự kiện Halving diễn ra.

Năm 2009, phần thưởng khối cho các nhà khai thác thành công với 50 Bitcoin mỗi 10 phút. Sau ba lần Halving, số lượng phần thưởng hiện tại chỉ còn 6.25 Bitcoin được phân phối mỗi 10 phút.

Quá trình sẽ kết thúc khi số lượng Bitcoin trong lưu thông đạt đến 21 triệu. Một ước tính phổ biến là nó sẽ xảy ra vào khoảng năm 2140.

Ai đã chọn lịch phân phối Bitcoin? Tại sao?

Người sáng tạo ẩn danh của Bitcoin có mệnh danh là Satoshi Nakamoto, người này có thể là một cá nhân hoặc một nhóm tổ chức, đã biến mất khoảng một năm sau khi họ phát hành phần mềm vào thế giới, và đến nay chưa ai biết tung tích về người sáng tạo ra Bitcoin. Vì vậy, họ không còn ở đây để giải thích tại sao họ đã chọn công thức cụ thể này cho việc thêm mới Bitcoin vào lưu thông.

Nhưng các email sớm được viết bởi Nakamoto đã làm sáng tỏ một chút về suy nghĩ của nhân vật bí ẩn này về (những) mục tiêu và quan điểm chính trị của họ.

Ngay sau khi phát hành bản tóm tắt Bitcoin, Nakamoto đã tóm tắt các kịch bản về chính sách tiền tệ (quy luật về phần thưởng khối của những nhà khai thác) có thể phát triển, cân nhắc về các điều kiện dưới đó nó có thể dẫn đến giảm phát (khi sức mua một đồng tiền tăng lên) hoặc lạm phát (khi giá của hàng hóa và dịch vụ mà có thể mua được với một đồng tiền tăng lên hay nói cách khác là sức mua của đồng tiền giảm xuống).

Tại thời điểm đó, Nakamoto không thể biết được có bao nhiêu người sẽ sử dụng tiền số mới.

Họ không giải thích nhiều về lý do,và họ chọn công thức cụ thể họ đã chọn: “Tiền phải được phân phối ban đầu bằng cách nào đó, và tỷ lệ cố định dường như là công thức tốt nhất” theo Nakamoto.

Satoshi Nakamoto cho biết: “Tổng cung sẽ là 21.000.000 đồng xu. Nó sẽ được phân phối cho các nút mạng khi chúng tạo ra các khối, với lượng giảm đi một nửa sau mỗi 4 năm. 4 năm đầu tiên sẽ bắt đầu từ từ số lượng: 10.500.000 đồng xu, 4 năm tiếp theo: 5.250.000 đồng xu, 4 năm tiếp theo sau đó: 2.625.000 đồng xu, và 4 năm kế tiếp: 1.312.500 đồng xu v.v…”

Với hầu hết các loại tiền được phát hành bởi các ngân hàng trung ương của các quốc gia, như Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, có các công cụ trong tay mà cho phép nó thêm hoặc loại bỏ đô la từ lưu thông. Nếu nền kinh tế đang sa sút, thì FED có thể tăng lưu thông và khuyến khích cho vay bằng cách mua các chứng khoán từ các ngân hàng. Hoặc, nếu FED muốn loại bỏ đô la khỏi nền kinh tế, thì họ có thể bán tài sản (ví dụ như trái phiếu) từ tài khoản của mình.

Tuy nhiên Bitcoin có một chút khác biệt. Vì một phần, lịch cung cấp đã được ấn định như ghi chặt vào đá. Khác với chính sách tiền tệ của các đồng tiền được phát hành bởi nhà nước khi được triển khai thông qua các quy trình chính trị và các tổ chức con người, chính sách tiền tệ của Bitcoin được viết vào mã nguồn được chia sẻ trên mạng. Việc thay đổi nó sẽ yêu cầu một sự phối hợp lớn và sự đồng ý trên toàn cộng đồng người dùng Bitcoin.

“Khác với hầu hết các loại tiền quốc gia mà chúng ta quen thuộc như đô la hoặc euro, bitcoin được thiết kế với một nguồn cung cố định và lịch trình lạm phát có thể dự đoán được. Sẽ chỉ có 21 triệu đồng Bitcoin, số lượng cố định này làm cho chúng trở nên khan hiếm. Và chính sự khan hiếm này cùng với tiện ích của chúng sẽ ảnh hưởng đến giá trị thị trường của Bitcoin”.

Một khía cạnh ‘độc nhất’ khác của Bitcoin đó là Nakamoto đã lập trình phần thưởng khối theo chính sách giảm dần theo thời gian. Việc đó làm cho Bitcoin khác biệt so với chuẩn mực của các hệ thống tài chính hiện đại, nơi các ngân hàng trung ương kiểm soát cung tiền. Điều này trái ngược hoàn toàn với chính sách phần thưởng khối giảm phần nửa của Bitcoin, nguồn cung của đô la đã tăng lên gấp ba lần kể từ năm 2000.

Nakamoto để lại dấu hiệu rằng: họ tạo ra Bitcoin với lý do chính trị. Khối giao dịch Bitcoin đầu tiên có tiêu đề của một bài báo: “The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks” tạm dịch ra là: “Chủ tịch gần đạt đến lần giải cứu thứ hai cho các ngân hàng.”

Nhiều người đưa ra nhận định rằng: tuyên bố đó là một dấu hiệu về niềm tin và mục tiêu chính trị của Nakamoto. Nếu được phổ biến, Bitcoin có thể giảm bớt quyền lực của các ngân hàng và chính phủ đối với chính sách tiền tệ, bao gồm các chương trình giải cứu các tổ chức gặp khó khăn. Như đã thể hiện với phần thưởng khối, không có thực thể trung tâm nào có thể tạo ra Bitcoin ngoài lịch trình nghiêm ngặt mà nhà sáng lập tạo ra.

Giảm phần nửa ảnh hưởng như thế nào đến giá của Bitcoin?

Sự kiện giảm phần nửa của Bitcoin thu hút rất nhiều sự chú ý, chủ yếu vì nhiều người tin rằng nó sẽ dẫn đến việc Bitcoin tăng giá. Sự thật là, không ai biết điều gì sẽ xảy ra khi sự kiện này diễn ra. Bitcoin đã trải qua ba lần sự kiện halving cho đến nay, chúng ta có thể xem đây là một trong những chính sách của tiền tệ Bitcoin.

Sự kiện Halving vào năm 2012 cung cấp bằng chứng đầu tiên về cách thị trường phản ứng với lịch trình cung ứng không thông thường của Nakamoto. Cho đến lúc đó, cộng đồng Bitcoin không biết rằng: một sự giảm sút đột ngột trong phần thưởng sẽ ảnh hưởng như thế nào đến mạng lưới Bitcoin. Như đã có kết quả, giá bắt đầu tăng sau một thời gian sau khi sự kiện giảm phần nửa diễn ra.

Sự kiện Halving lần thứ hai vào năm 2016 đã được mong đợi rất nhiều. Mỗi lần diễn ra sự kiện giảm phần nửa đã khích lệ sự suy đoán quyết liệt về cách sự kiện này sẽ ảnh hưởng đến giá của Bitcoin ra sao.

Vào ngày 16 tháng 7 năm 2016, ngày của giảm phần nửa thứ hai xảy ra, khí đó giá Bitcoin giảm 10 phần trăm xuống chỉ còn 610 đô la, nhưng sau đó đã phục hồi về mức giá trước đó. Mặc dù ảnh hưởng ngay lập tức đối với giá của Bitcoin không lớn, tuy nhiên thị trường cuối cùng cũng đã phản ứng qua quá trình một năm sau sự kiện giảm phần nửa thứ hai diễn ra.

Một số người cho rằng: sự tăng giá là kết quả “trễ” sau sự kiện giảm phần nửa. Lý thuyết là khi nguồn cung của Bitcoin mới được tạo ra giảm đi, nhu cầu về Bitcoin sẽ không thay đổi hoặc tăng lên sẽ giúp tạo động lực cho Bitcoin tăng giá. Nhìn vào giá của Bitcoin 365 ngày sau sự kiện giảm phần nửa lần thứ hai, chúng ta có thể thấy giá tăng 284% lên 2.506 đô la. Nhìn vào sự kiện giảm phần nửa gần đây nhất vào năm 2020, chúng ta cũng có thể thấy giá của Bitcoin tiếp tục tăng mạnh mẽ một năm sau khi sự kiện diễn ra. Lần này, giá tăng hơn 559%.

Vì sao những người đào Bitcoin sẽ bị ảnh hưởng?

Bitcoin không thể hoạt động mà không có phần thưởng khối. Như nghiên cứu độc lập ẩn danh Hasu đã nói rằng có hai phần để làm cho Bitcoin hoạt động. Sổ cái của Bitcoin cho ta biết được “ai sở hữu gì, khi nào?”

Hasu chia sẻ về phần đầu tiên đó là “ai sở hữu gì?”: phần này được giải quyết bằng mật mã. Chỉ chủ sở hữu của một khóa riêng tư (giống như một mã truy cập bí mật) mới có thể sử dụng Bitcoin mà mình có được. 

Phần thứ hai đó là “khi nào?”: phần thứ hai là thách thức lớn và chưa được giải quyết đối với Bitcoin. Nếu không được giải quyết, thì việc “tiêu tiền kép” của họ sẽ diễn ra, và có thể tạo ra tiền từ không gian trống sẽ xảy ra.

Mạng lưới sẽ rơi vào tình trạng hỗn loạn nếu không có phần thưởng khối. Hasu giải thích rằng: nếu họ có đủ sức mạnh tính toán, các thợ đào có thể tấn công mạng lưới theo hai cách đó là: “tiêu tiền kép” hoặc “ngăn chặn giao dịch không thể qua”. Nhưng họ rất rất cân nhắc không nên thử bất kỳ cái nào, vì họ sẽ rủi ro mất phần thưởng khối nếu làm điều đó.

Dubrovsky cho biết: “Thuyết trò chơi để bảo vệ Bitcoin sẽ diễn ra như sau: sẽ có 2 nhóm, nhóm thứ nhất đến từ các thợ đào có động cơ khai thác các khối trung thực, nhóm này được xem là lành mạnh. Nhóm thứ hai đến từ các thợ đào cố ý cố gắng tạo ra các khối không trung thực và để làm được việc này họ sẽ phải chấp nhận bỏ ra một chi phí khổng lồ, nhóm này được coi là không lành mạnh”.

Nói cách khác, các thợ đào sẽ mất tiền nếu họ không tuân theo các quy tắc. Càng nhiều sức mạnh tính toán mà các thợ đào hướng vào Bitcoin thì càng trở nên khó khăn để tấn công mạng lưới, vì kẻ tấn công sẽ cần có một phần đáng kể của sức mạnh điện toán để xử lý giải thuật toán được biết đến là hashrate, mới thực hiện được cuộc tấn công như vậy được. Chi phí để tấn công mạng lưới Bitcoin càng ngày càng gia tăng, đối với mức chi phi họ bỏ ra để tấn công mạng lưới Bitcoin thì họ có thể kiếm được nhiều tiền hơn bằng việc khi họ đầu tư vào ngành công nghiệp khai thác Bitcoin thông qua phần thưởng khối. Càng nhiều sức mạnh khai thác được hướng vào Bitcoin thì mạng lưới Bitcoin sẽ được bảo vệ một cách an toàn hơn.

Những gì xảy ra khi phần thưởng khối trở nên rất nhỏ hoặc dần dần mất đi hoàn toàn?

Đây là lý do tại sao giảm thường xuyên trong các phần thưởng cuối cùng có thể trở thành một vấn đề. Các thợ đầo cần một động cơ để làm những gì họ làm. Họ cần phải có được lợi ích, và không chạy những máy tính tốn kém năng lượng. Tuy nhiên, hậu quả của sự suy giảm trong các phần thưởng khối cuối cùng nó sẽ trở nên không còn gì. Phí giao dịch, mà người dùng trả mỗi lần họ gửi một giao dịch, là cách khác mà các thợ đào kiếm tiền. Về lý thuyết, các phí này là tùy chọn, mặc dù về mặt thực tế, một giao dịch không có phí có thể phải đợi một thời gian dài để được xử lý nếu mạng lưới quá tải, kích thước của phí được đặt bởi người dùng hoặc phần mềm ví của họ. Các phí dự kiến sẽ trở thành một nguồn thu nhập quan trọng hơn cho các thợ đào khi phần thưởng khối giảm dần.

Nakamoto cho biết: “Trong vài thập kỷ tới khi phần thưởng trở nên quá nhỏ, phí giao dịch sẽ trở thành nguồn thu nhập chính cho các nút. Tôi chắc chắn rằng trong 20 năm, sẽ có lúc lượng giao dịch rất lớn hoặc không có lượng giao dịch nào”. Nhưng trong một thời gian dài, các nhà nghiên cứu Bitcoin đã xem xét khả năng phí giao dịch sẽ không đủ. Điều này có nghĩa là các giao dịch có thể cần trở nên đắt đỏ hơn về mặt chi phí theo thời gian để giữ cho mạng lưới an toàn.

Dubrovsky nói rằng: “Điều này khó thực xảy ra, vì Bitcoin không thể xử lý số lượng lớn giao dịch trên chuỗi.”. Và như đã thảo luận ở trên, phần thưởng khai thác thu hút nhiều sức mạnh tính toán hơn vào Bitcoin, làm cho nó cứng cáp hơn đối với các cuộc tấn công cố gắng vượt qua các quy tắc của mạng lưới. Không rõ liệu một phần thưởng khối giảm dần trong tương lai có sức hấp dẫn tương tự đối với các thợ đào hay không, ngay cả khi họ có được nguồn thu nhập bằng phí giao dịch.

Hasu nói rằng: “Tôi không nghĩ sự giảm phần nửa này sẽ làm cho Bitcoin không an toàn nhiều, nhưng trong vòng tám đến mười hai năm tới chúng ta có thể sẽ gặp rắc rối”. Một phần của vấn đề là hơn một thập kỷ sau khi Bitcoin ra đời, thị trường vẫn đang tìm ra chi phí thực sự của việc bảo vệ mạng lưới khỏi kẻ tấn công.

Dubrovsky cũng lập luận rằng: “Không ai biết mức độ an toàn chính xác cần thiết để giữ cho Bitcoin an toàn. Hiện nay, Bitcoin trả khoảng 5 tỷ đô la mỗi năm và không có cuộc tấn công thành công. Tuy nhiên, vẫn không có phát hiện giá cả chính xác. Để thực sự tìm ra mức độ an toàn tối thiểu cần thiết để tránh các cuộc tấn công, phần thưởng khai thác sẽ cần được giảm xuống mức các cuộc tấn công bắt đầu xảy ra và sau đó tăng lên cho đến khi các cuộc tấn công dừng lại.” 

Hasu nói rằng: “Tất nhiên, điều này sẽ là một thảm họa cho Bitcoin như nó được thiết kế hiện tại, nhưng một số kịch bản như vậy nếu phần thưởng giảm và cộng đồng Bitcoin không làm gì về nó. Ông cũng hy vọng phí giao dịch sẽ đủ để khuyến khích sự an toàn của Bitcoin cuối cùng được khai thác”.

Hasu nói thêm: “Rõ ràng động lực để tấn công mạng lưới Bitcoin hôm nay lớn hơn so với năm ngoái. Chúng ta có cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, Chủ Tịch Nước Trung Quốc Tập Cận Bình và các nhà lãnh đạo thế giới khác nói về nó một cách chỉ trích. Bitcoin càng phát triển, họ càng có thể xem nó là một mối đe dọa và cuối cùng có thể cảm thấy buộc phải phản ứng nào đó xảy ra. Đó sẽ là trường hợp tồi tệ nhất”. Câu hỏi này là một vấn đề thú vị để suy ngẫm khi nghĩ về triển vọng tương lai của Bitcoin, mặc dù có vẻ như là một vấn đề xa xôi.

Hasu nói: “Chúng ta không thể dự đoán được điều gì sẽ xảy ra, nhưng nếu chúng ta muốn có một hệ thống có thể tồn tại trong 100 năm, thì chúng ta nên sẵn sàng cho trường hợp tồi tệ nhất xảy ra”. Trường hợp tồi tệ nhất đó là: nhu cầu về không gian khối không tăng mạnh như cần thiết. Kết quả là, phần thưởng khối sẽ dần dần và giảm về không.

Tham gia cộng động TTB Capital trên Telegram tại: https://t.me/+XyAERwUIscs0MGQ1

Theo dõi Youtube TTB Capital tại: https://www.youtube.com/channel/UC2QkM1zVwtU3zVXAadP9Ezw

Theo dõi Tiktok TTB Capital tại: https://www.tiktok.com/@ttbcapital99?_t=8k4NcSfZeAE&_r=1

– Jennie –

Theo TTB Capital